EDE – De komende decennia tot 2060 komt er steeds minder hout uit Nederlandse bossen. De bossen worden ouder en meer gevarieerd en er wordt minder geoogst. Dat is het meest realistische scenario uit recent onderzoek van de WUR. Een lichte toename van houtoogst, zoals in de Bossenstrategie omschreven, lijkt daarmee niet erg realistisch.
Wil de bos- en houtketen inspelen op die vraag, dan is het vooral zaak de houtstroom uit het bos hoogwaardiger in te zetten. Hout dat nu naar de productie van papier, palen of pallets gaat, kan dan ook worden ingezet in de bouw. Zo blijft CO2 veel langer vastgehouden. Grenen binnendeurkozijnen zijn een voorbeeld van zo’n duurzamere bestemming.
Onderzoek
De WUR deed onderzoek naar de mogelijkheden van houtoogst uit het Nederlands bos en rekende drie bosbeheerscenario’s door: één scenario met voortzetting van het huidige bosbeheer, één gebaseerd op uitvoering van de nationale Bossenstrategie (met 3 procent minder multifunctioneel bos en 3 procent meer natuurbos, waarin minder wordt geoogst) en een scenario met extra inzet op bosverjonging mede met het oog op benutting van hout.
Dat laatste scenario leidt wel tot meer houtoogst maar is, volgens door de WUR geïnterviewde experts, een zeer onwaarschijnlijk route. Dit vanwege onder meer de maatschappelijke weerstand tegen houtoogst. De andere twee scenario’s, voortzetting van het huidige bosbeheer en de lijn van de Bossenstrategie van Rijk en provincies, leiden beide tot een afname van de houtproductie. Terwijl diezelfde Bossenstrategie een lichte toename van houtoogst als doel heeft. Volgens het onderzoek van de WUR blijkt die ambitie echter niet realistisch. Met minder hout uit het bos toch meer bouwen, vergt hoogwaardiger inzet van hout dat anders laagwaardiger zou worden ingezet.
Hoogwaardiger inzet
De WUR-onderzoeken zijn onderdeel van het project ‘Van bos tot bouw’, met daarin partners uit bosbeheer, houtverwerking, bouw, projectontwikkeling, woningbouwcorporaties en vastgoed. Deze partijen zochten samen naar ideeën voor hoogwaardiger inzet van Nederlands hout in de bouw. Dat betekent hout dat eerst vooral werd verkocht voor papier, palen, transportpallets of de particuliere houtkachel, nu gaan benutten in de bouw. Zo blijft CO2 veel langer vastgehouden; een duurzamere bestemming. Het concrete resultaat is de productie van binnendeurkozijnen van Nederlands grenen (grove den); hout dat waarschijnlijk naar de productie van transportpallets zou gaan. Houtbouwer De Groot Vroomshoop heeft de kozijnen samen met timmerfabriek De Mors ontworpen. De partners bouwen momenteel de eerste set kozijnen met hout van landgoed Feithenhof bij Gortel. Deze pilot wordt begin 2024 verder opgeschaald naar een productie van een paar honderd kozijnen, met als ambitie om de productie daarna jaarlijks te verdubbelen. De CO2-uitstoot van deze grenen kozijnen is 2,5 keer lager dan van gangbare stalen kozijnen. De komende jaren blijven de betrokken partijen zich inzetten voor inzet van hout in woning- en utiliteitsbouw, waarbij Nederlands hout kan meeliften op de bredere houtstroom.
Projectpartners
De scenariostudie werd uitgevoerd door Wageningen Environmental Research. De interviews met experts werden gehouden door Wageningen Universiteit. Bosgroep Midden Nederland coördineert het project. Verdere partners in het project zijn Staatsbosbeheer, Algemene Vereniging Inlands Hout, De Groot Vroomshoop (houtbouw), VolkerWessels (woning- en utiliteitsbouw), Aveco De Bondt (kennis en advies), VolkerWessels Materieel en Logistiek (bouwmateriaal en logistiek), G&S& (projectontwikkelaar), woningbouwcorporatie Ons Doel en a.s.r. real estate. Financiering komt van het Ministerie van LNV (Topsector Agri & Food) en de projectpartners.
Meer informatie over het project, waaronder een informatiebrochure en rapporten zoals het syntheserapport ‘Van Bos tot bouw’, is te vinden op de website: bosgroepen.nl/vanbostotbouw.
